USG nerek, a dokładniej USG układu moczowego jest bezbolesnym badaniem obrazowym pozwalającym wykryć choroby układu moczowego. U nas badanie to wykonywane jest przez urologa, androloga dr Piotra Dzigowskiego.
Badanie USG uzupełnione badaniami laboratoryjnymi pozwala dokładnie określić w jakiej kondycji znajdują się narządy układu moczowego, wykryć chorobę oraz ustalić poziom jej zaawansowania. Można powiedzieć, że dzisiejsza urologia i nefrologia opiera się o te właśnie badania.
Najczęstsze choroby nerek oraz całego układu moczowego wykrywane za pomocą badania USG to:
- kamica nerkowa, kamica pęcherza moczowego
- torbiele lub guzy nerek
- choroby pęcherza moczowego
- cewkowośródmiąższowe choroby nerek
- wielotorbielowate zwyrodnienie nerek
- wodonercze
- choroba zakrzepowo-zatorowa nerek
- kłębuszkowe choroby nerek
Należy pamiętać, że przewlekłe choroby nerek, prowadzące często do niewydolności nerek, nie dają objawów bólowych.
Jakie są wskazania do wykonania badania?
USG jest powszechnie wykonywanym badaniem obrazowym. Wskazaniem do jego wykonania może być nie tylko diagnostyka chorób układu moczowego, ale także inne choroby mogące powodować zmiany w obrębie jamy brzusznej.
Najczęstsze wskazania to: nieprawidłowe wyniki ogólnego badania moczu, bóle brzucha, nadbrzusza i okolicy lędźwiowej, krwiomocz, wyczuwalny guz w jamie brzusznej, podejrzenie kamicy moczowej, upośledzenie czynności nerek, nadciśnienie tętnicze, choroby gruczołu krokowego i torbiele nerki.
Jak przebiega badanie USG układu moczowego?
Najczęściej jest to badanie nieinwazyjne, w którym narządy ocenia się, umieszczając głowicę na skórze tułowia, po uprzednim zwilżeniu jej żelem do badania. Osoba badana zwykle leży w pozycji zgodnej z instrukcjami badającego lekarza (w trakcie typowego badania na ogół w kilku różnych pozycjach). Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut. Wynik otrzymuje się w postaci opisu wyglądu, wielkości i struktury badanych narządów, niekiedy z dołączonymi wydrukami obrazów.
Przygotowanie do USG nerek
Badanie ultrasonograficzne nerek wykonuje się poprzez USG brzucha. Nie wymaga to skomplikowanych przygotowań, ale o kilku rzeczach trzeba pamiętać. Przede wszystkim należy mieć jak najbardziej opróżniony żołądek. Dlatego zaleca się powstrzymanie od jedzenia przez 8 godzin przed badaniem USG. Dzięki temu z jamy brzusznej pozbędziemy się także gazów, które przeszkadzają, stanowiąc barierę akustyczną w USG. Z tego samego powodu bezpośrednio przed USG nie powinno się spożywać napojów gazowanych, a także palić papierosów.
Ze względu na swą specyfikę, choroby nerek po prostu nie bolą. A przy braku dolegliwości, trudno zlokalizować konkretny problem. Tymczasem badanie USG pozwala zobrazować nie tylko wielkość nerek, ich strukturę i kształt, ale też rozpoznać nieprawidłowości układu kielichowo-miedniczkowego. Dzięki niemu da się wykryć kamienie nerkowe, guzy nerek i torbiele.
Każdy narząd dostępny badaniu ultrasonograficznemu wykazuje cechy, które świadczą o obrazie prawidłowym lub nieprawidłowym.
W przypadku nerek można ocenić ich położenie, kształt, wielkość, grubość warstwy korowej i rdzenia oraz tzw. echogeniczność, która bywa pomocna w rozpoznawaniu chorób miąższu nerek. Wielkość prawidłowych nerek to 9–13 cm (wymiar podłużny), a grubość kory 15–25 mm. USG nie dostarcza żadnych informacji o czynności nerek, tzn. nie pozwala stwierdzić, czy działają one prawidłowo lub czy występuje niewydolność nerek.
USG nerek pozwala wykryć tzw. zmiany ogniskowe, do których należą guzy i torbiele. W przypadku kamicy moczowej można wykryć złogi większe niż kilka milimetrów w układzie kielichowo-miedniczkowym nerki. USG wykonuje się również w przypadku zaburzeń ze strony dróg moczowych, gdyż pozwala wykazać cechy zastoju moczu (np. wodonercze, poszerzony moczowód) w przypadku przeszkody w jego odpływie oraz ocenić pęcherz moczowy i gruczoł krokowy Badanie USG techniką doplera pozwala ocenić przepływ krwi w tętnicach nerek i jest bardzo ważnym badaniem u osób chorych na nadciśnienie tętnicze, u których podejrzewa się zwężenie tętnicy nerkowej.